Οισοφαγίτιδα

Με τον όρο οισοφαγίτιδα εννοούμε κάθε είδους φλεγμονή του οισοφάγου, του σωλήνα μέσα από τον οποίο περνάει η τροφή από το στόμα στο στομάχι. Η πιο συχνή μορφή σχετίζεται με τη γαστροοισοφαγική παλινδρομική νόσο και ακολουθεί η μυκητιασική οισοφαγίτιδα. Οταν επιστρέφει συστηματικά το όξινο περιεχόμενο του στομάχου στον οισοφάγο, έχει ως αποτέλεσμα την βλάβη του εσωτερικού του τοιχώματος του.

Αίτια οισοφαγίτιδας

Παράγοντες κινδύνου για γαστροοισοφαγικής αιτιολογίας παλινδρόμηση είναι η κύηση, η παχυσαρκία, το κάπνισμα, η κατανάλωση αλκοόλ- σοκολάτας- πικάντικων και λιπαρών γευμάτων. Αλλά και διάφορες παθήσεις όπως το σκληρόδερμα, η βαριά νοητική υστέρηση, οι τραυματισμοί της σπονδυλικής στήλης, νοσήματα ανοσοκαταστολής.

Η λοιμώδης οισοφαγίτιδα παρατηρείται συνήθως σε ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς. Διάφορες διαταραχές του ανοσοποιητικού συστήματος (πχ. λευκοπενία) προδιαθέτουν σε ευκαιριακές λοιμώξεις. Επίσης παρατηρείται σε ασθενείς με χρόνια νοσήματα, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης, η νεφρική ανεπάρκεια και ο αλκοολισμός, η χρόνια χρήση κορτιζόνης, η χημειοθεραπεία, η ακτινοβολία. Συνήθως οφείλεται σε μύκητες (συνήθως κάντιντα), ιοί και βακτήρια. Οι συνηθέστεροι ιοί που προκαλούν οισοφαγίτιδα είναι ο έρπης, ο κυτταρομεγαλοϊός,, ο Ebstein barr, o HPV, o poliovirus, o HIV, ενώ τα συνηθέστερα μικρόβια μυκοβακτηρίδιο της φυματίωσης, σταφυλόκοκκος, στρεπτόκοκκος.

Τα φάρμακα προκαλούν οισοφαγίτιδα δρώντας τοπικά πάνω στο τοίχωμα του οισοφάγου. Αντιβιοτικά, ασβέστιο, μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη-ασπιρίνη, ευθύνονται για το 90% των περιστατικών. Ο χρόνος επαφής του φαρμάκου με το τοίχωμα, το μέγεθος-σχήμα και περίβλημά του, το ποσό του νερού κατά την κατάποση και η προϋπάρχουσα κατάσταση του οισοφάγου επίσης μπορεί να επηρεάσουν.

Η ακτινοβολία του θώρακα προκαλεί διάφορης έντασης βλάβες στον οισοφάγο, ανάλογα με τη δόση και το χρόνο εφαρμογής της.

Η ηωσινοφιλική οισοφαγίτιδα φαίνεται να σχετίζεται με απελευθέρωση ισταμίνης από μαστοκύτταρα μέσα στο οισοφαγικό τοίχωμα. Η ισταμίνη προκαλεί ένα καταρράκτη αντιδράσεων που καταλήγει σε μια εδική οισοφαγίτιδα.

Συμπτώματα οισοφαγίτιδας

• Δυσκολία ή πόνος στην κατάποση ή στη μέση του στέρνου με ή χωρίς αντανάκλαση στη πάχη (Δυσφαγία ή οδυνοφαγία)
• Ενσφήνωση μπουκιάς (βλωμού) στον οισοφάγο
• Καούρα (οπισθοστερνικός καύσος)
• Ξινίλα στο στόμα
• Ναυτία ή έμετος
• Πόνος στην κοιλιά ή δυσπεψία
• Κακοσμία αναπνοής

Σε περίπτωση που μία οισοφαγίτιδα παραμελήθεί μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε στένωση του οισοφάγου, αιμορραγία ή οισοφάγο Barrett (που θεωρείται προκαρκινωματώδης βλάβη)

Διάγνωση οισοφαγίτιδας

Μετά τη λήψη του ιστορικού και την κλινική εξέταση η διάγνωση της οισοφαγίτιδας μπορεί να πραγματοποιηθεί κυρίως με  ενδοσκόπηση (γαστροσκόπηση) οπότε και με απευθείας όραση ελέγχεται ο οισοφάγος. Κατά περίπτωση μπορεί να απαιτηθεί και η λήψη βιοψίας. Στην περίπτωση αυτή, ένα μικρό δείγμα του οισοφαγικού ιστού αφαιρείται και στη συνέχεια αποστέλλονται σε εργαστήριο να εξεταστεί στο μικροσκόπιο.

Θεραπεία οισοφαγίτιδας

Πρωτίστως πρέπει να αντιμετωπιστεί η αιτία που την προκαλεί. Αντιβιοτικά, αντιικά, ή κορτιζόνη μπορεί να χορηγηθούν.

 Όσον αφορά τη συχνότερη, αυτή της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης χρησιμοποιούνται, αναστολείς της αντλίας πρωτονίων, γαστροκινητικά, αντιόξινα. Σε αυτή την περίπτωση η νόσος είναι χρόνια και η θεραπεία εξατομικεύεται.

Διακοπή καπνίσματος, απώλεια βάρους αποφυγή αλκοόλ-καφεΐνης-πικάντικων και λιπαρών γευμάτων και γενικότερη αλλαγή διατροφικών συνηθειών μπορούν να μειώσουν τα συμπτώματα.